"At the end of day the poorest as always pay the most" - Dominique Strauss-Kahn
Αμα τα λένε αυτά από το ΔΝΤ, φανταστείτε τί γίνεται... Η οικονομική κρίση δεν είναι κάτι νέο. Ξεκίνησε με την κτηματομεσιτική φούσκα στις ΗΠΑ και την χρεωκοπία της Ισλανδίας πριν από μερικά χρόνια. Μιας κι έχουμε πιάσει οικονομική συζήτηση κι εν μέσω σχετικών αναλύσεων, έχοντας κάνει μια προσπάθεια να καταλάβω πως λειτουργεί αυτό το σύστημα, αποτυπώνω τις σκέψεις μου για όποιον ενδιαφέρεται. Ίσως υπεραπλουστευμένα, είμαι όμως σίγουρος πως θα γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις.
Αλλά πριν ξεκινήσουμε, ίσως είναι καλό να αποσαφηνιστούν ορισμένα πράγματα και έννοιες ώστε να γίνει κατανοητή η γενική εικόνα. Αν μη τι άλλο, όπως την κατανοώ εγώ.
Μία από αυτές τις έννοιες, είναι η απορρύθμιση της οικονομίας. Μετά το οικονομικό κραχ των ΗΠΑ την δεκαετία του '30, η οικονομία (και συνεπώς και οι τράπεζες) ήταν αυστηρά νομοθετημένη. Τι σημαίνει αυτό... Επί της ουσίας σημαίνει ότι στις τράπεζες επιτρέπονταν να διαχειρίζονται και να επενδύουν ποσά που αντιστοιχούσαν στο ονομαστικό κεφάλαιο τους. Το οποίο και τις έκανε πολύ προσεκτικές στις κινήσεις τους. Από τη δεκαετία του '80, την εποχή Ρήγκαν κι έπειτα, ξεκινάει αυτό που ονομάζεται η απορρύθμιση της οικονομίας. Οι τράπεζες δηλαδή, δύναται να διαχειρίζονται κεφάλαια πολύ μεγάλυτερα από αυτό που τους αντιστοιχεί και η όλη υπόθεση διαχείρησης γίνεται αδιαφανής. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι δημιουργούνται τράπεζες πολύ μεγαλύτερες από πριν. Για να κατανοηθεί η συνέπεια αυτού στην οικονομία ας πάρουμε το παράδειγμα του πετρελαιοφόρου πλοίου, βλέποντας το πλοίο σαν την οικονομία και το πετρέλαιο ως το χρήμα. Το πλοίο έχει πολλές μικρές δεξαμενές που χωρίζονται με στεγανά, ώστε αν πέσει σε τρικυμία να μην υπάρχει μια τεράστια κινούμενη μάζα στο αμπάρι, αποφεύγοντας τον κίνδυνο έτσι να ντελαπάρει. Η απορρύθμιση της οικονομίας έχει ως συνέπεια την αφαίρεση αυτών των στεγανών και διαχωρισματών.
