Εκλογικοί μύθοι

Μύθος 1: Η αυτοδυναμία εξαρτάται από τα πόσα κόμματα θα μπουν στη βουλή.

Και 30 κόμματα να μπουν στη βουλή, αν ένα κόμμα συγκεντρώσει το 40,4% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε εξασφαλίζει 151 έδρες. Μάλιστα, το 40,4% μπορεί να είναι ακόμα χαμηλότερο αν ορισμένα κόμματα δε συγκεντρώσουν το 3% ώστε να εκλέξουν βουλευτές. Οι «χαμένες» αυτές ψήφοι ουσιαστικά κατανέμονται στα κόμματα που εκλέγουν βουλευτές. Η εκτίμηση για το ποσοστό αυτό, βάσει των ιστορικών αποτελεσμάτων των προηγούμενων εκλογών, είναι περίπου 5%. Έτσι, η αυτοδυναμία εξασφαλίζεται με ακόμα μικρότερο ποσοστό: 40,4 × 95% = 38,38. Το 38,38% δηλαδή είναι μάλλον το κατώφλι της αυτοδυναμίας.

Μύθος 2: Σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας, κυβέρνηση μπορεί να σχηματιστεί μόνο αν συμμετάσχει το πρώτο κόμμα.

Αν το πρώτο κόμμα δεν εξασφαλίσει αυτοδυναμία, τότε τα υπόλοιπα κόμματα σε διάφορους σχηματισμούς θα μπορούσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Μπορεί να φαίνεται απίθανο αυτό το σενάριο, εντούτοις υφίσταται. Για παράδειγμα, αν το πρώτο κόμμα πάρει 30%, θα εκλέξει 125 βουλευτές. Τα υπόλοιπα κόμματα μαζί θα έχουν 175 βουλευτές και μπορεί να δημιουργηθούν διάφοροι συνδυασμοί που να εξασφαλίζουν την απαιτούμενη πλειοψηφία των 151 εδρών. Απλά, αν το πρώτο κόμμα καταφέρει να εξασφαλίσει το 35% (που σημαίνει τουλάχιστον 135 έδρες), θα είναι πολύ δύσκολο να σχηματιστεί κυβέρνηση χωρίς τη συμμετοχή του.

Μύθος 3: Η αποχή και τα άκυρα/λευκά ευνοούν (ή όχι) το δικομματισμό.

Στην κατανομή των εδρών συμμετέχουν μόνο τα έγκυρα ψηφοδέλτια. Κατά συνέπεια, τόσο η αποχή όσο και τα άκυρα/λευκά δεν έχουν απολύτως καμία σημασία για όλα τα κόμματα τα οποία εκλέγουν βουλευτές.

Μύθος 4: Ψηφίζοντας περιθωριακά κόμματα εκδηλώνω τη δυσαρέσκειά μου προς τα κόμματα εξουσίας.

Τα ποσοστά που θα συγκεντρώσουν τα κόμματα που δεν εξασφαλίζουν το 3% για να εκλέξουν βουλευτές κατανέμονται στα υπόλοιπα κόμματα. Έτσι, ουσιαστικά διευκολύνουν τόσο την αυτοδυναμία όσο και την ενίσχυση των κομμάτων. Αν, για παράδειγμα, υποθέσουμε πως στις προσεχείς εκλογές θα υπάρξουν 5 κόμματα τα οποία θα πάρουν από 2% περίπου (δηλαδή συνολικά 10%), τότε η αυτοδυναμία εξασφαλίζεται με 40,4 × 90% = 36,36, δηλαδή 36,36%.

[Τα παραπάνω τα δημοσίευσε με τον ίδιο τίτλο ο Αντρέας Δρυμιώτης στο φύλλο της Καθημερινής της 1ης Απριλίου. Δεν ξέρω βέβαια τι καπνό φουμάρει ο τύπος. Μπορεί να είναι αξιόπιστος, μπορεί να σπέρνει και παραπληροφόρηση για δικούς του λόγους. Στην κρίση του καθένα...]